Στην Πάρνηθα

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Επιστροφή στην Πάρνηθα, ένα χρόνο μετά, σε μία διαδρομή που έχω ξανακάνει με την ίδια πεζοπορική ομάδα. Δέκα χιλιόμετρα σε δάσος πεύκων. Εύκολη διαδρομή. Ποικιλία πετρωμάτων. Κοκκινολέμηδες τριγύρω.

Για περπάτημα στο κέντρο της Αθήνας

 

Φθινοπωρινό απόγευμα Πέμπτης. Πλέον νυχτώνει πιό νωρίς. Αφήνω τη μοτοσυκλέτα στο Θησείο και κάνω μία συνήθη για εμένα διαδρομή. 

Περνώντας από το Ηρώδειο ακούω μία κουκουβάγια - τί έκπληξη! Είχα δει κουκουβάγια με κυάλια το Μάιο στο Βουρκάρι Μεγάρων. Να πού τώρα ακούω μία. Και σε πόσο ταιριαστό σημείο. 

Συνεχίζοντας τη διαδρομή φτάνω στο Ζάππειο. Εδώ ακούω ένα γκιώνη. Διαβάζω ότι ο γκιώνης είναι είδος μικρής κουκουβάγιας. Η ονομασία του έχει καταγωγή από την αλβανική γλώσσα. 

Ο ήχος του γκιώνη μου είναι πιό οικείος. Τον έχω ακούσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρό παιδάκι, στο χωριό μου, η γιαγιά μου να μου διηγείται ιστορίες σχετικά με το άκουσμα του πουλιού.  

Φτάνω στο Καλλιμάρμαρο στάδιο και ανηφορίζω προς την Εθνική Πινακοθήκη. Από εκεί επιστρέφω στο Σύνταγμα. Το τμήμα αυτό της διαδρομής κινείται παράλληλα σε λεωφόρους. Ο ήχος των αυτοκινήτων είναι έντονος. Φορώ τα ακουστικά μου και αναζητώ μουσική. Ακούω ένα παλιό δίσκο του Δ. Σαββόπουλου - το Βρώμικο ψωμί του 1972.  

Η μουσική και οι στίχοι είναι όλα εξαιρετικά. Έχουν περάσει 50 χρόνια από την κυκλοφορία του δίσκου μα εξακολουθεί να ακούγεται αγέραστος.
 

Στη Ναύπακτο - μέρα δεύτερη

Η Κυριακή με βρίσκει να κάνω βόλτες στην πόλη.

Κατευθύνομαι πρώτα στο Γρίμποβο, την παραλία στα ανατολικά του λιμανιού. Όπως θυμάμαι από παιδί, εδώ υπάρχει μία μικρή λίμνη όπου σωρεύονται νερά πηγών, πριν καταλήξουν στη θάλασσα. 

Για βόλτα μαζί μου έχουν βγει δύο κύκνοι, πάπιες Βαυαρίας και αρκετές σταχτόχηνες, που αφήνονται χαλαρά στα βλέμματα των περαστικών και των μικρών παιδιών. Περνώ και εγώ αρκετή ώρα χαζεύοντας τα. Θαυμάζω το κατάλευκο χρώμα του μεγαλόσωμου κύκνου και τον πολύ μακρύ λαιμό του, που βουτά στοχευμένα στο νερό.

Ακολουθώ την παραλία ως το τέλος της και φτάνω έξω από την πόλη, εκεί που διοργανώνεται το πανηγύρι του Αγίου Δημητρίου. Η γιορτή του πλησιάζει. Μεγάλες τέντες είναι στημένες στην παραλία και κάποιοι εργάτες δουλεύουν. Γύρω μου υπάρχουν ψηλοί ευκάλυπτοι, πλατάνια και μουριές. Οι μουριές, τα πλατάνια και τα χαμηλά παλιά πετρόχτιστα σπίτια είναι στοιχεία χαρακτηριστικά του τοπίου της πόλης. 

 Παρακολουθώ προσεκτικά τους ήχους των πουλιών και προσπαθώ να τους αναγνωρίσω. Βλέποντας την περιοχή από ψηλά, στο Google Maps, διαπιστώνω ότι η παράκτια ζώνη που ακολουθεί ως την παραλία της Χιλιαδούς είναι η περιοχή εκβολής στη θάλασσα του ποταμού Μόρνου. Υπάρχουν νερά και βλάστηση, συνθήκες ιδανικές για τη φιλοξενία πουλιών. Ο δρόμος μπροστά μου χάνεται μέσα σε ψηλές καλαμιές. Καθώς νυχτώνει, διστάζω να συνεχίσω. 

Επιστρέφω στο λιμάνι και περπατώ κατά μήκος της Ψανής. Φτάνω στο άλλο άκρο της παραλίας. Και εδώ καταλήγει ένα ρέμα, το νερό του οποίου σου κλείνει το δρόμο. Το τοπίο είναι εντελώς φθινοπωρινό. Το βράδυ έβρεχε. Τα σύννεφα έχουν κατέβει χαμηλά και έχουν τυλίξει τα βουνά της απέναντι ακτής. Έχει σχεδόν νυχτώσει. Καταλήγω στο λιμάνι για ένα καφέ.   

Στη Ναύπακτο - μέρα πρώτη

Επίσκεψη στη γιαγιά μου στη Ναύπακτο. Πόσες αναμνήσεις έχω από αυτό το μέρος... Το σπίτι είναι έξω από την πόλη, στο δρόμο για το κάστρο. Χτισμένο στην πλαγιά ενός λόφου, περιβάλεται από χωράφια. Στο βάθος η θάλασσα και αντίκρι η Πελοπόννησος. 

Το μέρος είναι καταπράσινο, με ελιές και πουρνάρια. Ωστόσο, δεν περίμενα ότι μία βόλτα στο χωράφι που περιβάλει το σπίτι θα οδηγούσε στον εντοπισμό 29 φυτών. Και αυτά δεν περιλαμβάνουν τα λουλούδια της γιαγιάς.

 

Πρώτη πεζοπορία του φθινοπώρου

Μία διαδρομή 10,50χλμ. μέσα σε πευκόφυτο δάσος. Έχω ακολουθήσει την πορεία αυτή πολλές φορές και δεν χρειάζομαι καν οδηγό για να πορευτώ.

Με βοηθούς τις εφαρμογές Seek και Merlin Bird ID εντοπίζω οπτικά 39 είδη φυτών και ηχητικά 5 είδη πουλιών. 

Τα πουλιά: καρακάξα, καλόγερος, κοκκινολέμης, μαυροτσιροβάκος και ασημόγλαρος της Μεσογείου. 

Μεταξύ των φυτών είναι ο ραμνούς (Rhamnus oleoides), ο ασπάλαθος (Calicotome villosa), η χαρουπιά (Ceratonia siliqua), το αλογοθύμαρο (Anthyllis hermanniae), ηλιοτρόπιο το μαλλιαρό (Heliotropium hirsutissimum), η λυγαριά (Vitex agnus-castus) και η δριμία η Νουμιδική (Drimia numidica).

Η μέρα είναι εξαιρετική. Δροσερή ηλιοφάνεια. Κάποιοι κολυμπούν στη θάλασσα. Το βουνό με ήπιες κλήσεις, καλλίδρομο, δεν έχει κόσμο εκτός από κάποια περαστικά οχήματα και ένα βοσκό. Η θέα φτάνει από το Θριάσειο πεδίο ως τον Ακροκόρινθο και από εκεί στην Αίγινα και τα Μέθανα.

Στη Βραυρώνα

Βρέθηκα στη Βραυρώνα με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα πουλιών και τις σχετικές εκδηλώσεις που είχε οργανώσει η Ορνιθολογική Εταιρεία.

 

Η μέρα ηλιόλουστη, η κίνηση στη διαδρομή πυκνή. Τίποτα, ωστόσο, δεν με είχε προϊδεάσει για την πολυκοσμία στην εκδήλωση, που έλαβε χώρο στο προαύλιο του αρχαιολογικού Μουσείου. Πολλές οικογένειες με μικρά παιδιά και ο δρόμος απέξω να είναι ένας ατελείωτος χώρος στάθμευσης. 

 

Καθώς δεν αντιλήφθηκα εκδηλώσεις που να αφορούν ενήλικους - και δεν τις αναζήτησα και επίμονα, για να είμαι ειλικρινής - προτίμησα να αποφύγω τον κόσμο και επισκέφτηκα τον αρχαιολογικό χώρο.

 

Πάνε πολλά χρόνια από την τελευταία φορά που βρέθηκα εκεί. Στο μεσοδιάστημα ο αρχαιολογικός χώρος του ιερού της Αρτέμιδας έχει αναδειχτεί. Τα νερά του Ερασινού ποταμού -ρυακιού μάλλον πλέον-, που άλλοτε κατέκλυζαν το χώρο, έχουν διευθετηθεί και η διαδρομή έχει σηματοδοτηθεί. Η πυκνή βλάστηση και η τοποθεσία δίπλα στις εκβολές του ποταμού  στη θάλασσα προσδίδουν μία σπάνια εικόνα ομορφιάς στο ξερικό τοπίο της Αττικής.  

 

Το μουσείο δεν φάνηκε να έχει τύχει της ίδιας ανανέωσης, αν και ούτε έδωσε την εντύπωση ότι υστερεί. Πέρα από τα ευρήματα που έχουν βρεθεί εδώ, περιλαμβάνει ευρήματα και από άλλες ανασκαφές στην Ανατολική Αττική. Αξιοσημείωτη είναι η μεγαλοπρεπής παλαιοχριστιανική βασιλική που έχει ανασκαφεί κοντά στο ιερό, η οποία είναι περιφραγμένη μεν, μη επισκέψιμη δε (άρθρο του ανασκαφέα εδώ).  

 

Το πέρας της περιήγησης μου στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο συνέπεσε με το τέλος των εκδηλώσεων. Στο χώρο στάθμευσης επικρατούσε πανδαιμόνιο. Εκμεταλεύτηκα την ευκαιρία για να περπατήσω στην παραλία και τον παράκτιο δρόμο.

 

Ένα μοναχικό πουλί με μακριά πόδια βρισκόταν μέσα στη θάλασσα και μερικοί ορνιθοπαρατηρητές το επόπτευαν από την αμμουδιά με κυάλια. Στον βιότοπο υπάρχει υποτυπώδης σήμανση που υποδεικνύει ένα μονοπάτι περιήγησης στο χώρο, μα δεν μπόρεσα να το εντοπίσω. Ο χώρος δεν φαίνεται να έχει τύχει σπουδαίας φροντίδας.

 

Συνέχισα το περπάτημα στον παραλιακό δρόμο/ μονοπάτι που οδηγεί στο διπλανό οικισμό. Από τη μία πλευρά του δρόμου υπήρχαν μαντρότοιχοι, από την άλλη πλευρά πεύκα και πολλών ειδών φυτά' και στο βάθος η θάλασσα να λαμπυρίζει. 

 

Εκμεταλεύτηκα τις εφαρμογές Seek και iNaturalist για να αναγνωρίσω αυτά τα φυτά. Περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, πεύκα, μουριές, ευκαλύπτους, καλαμιές, συκιές, κουτσουπιές, πικροδάφνη, βουκαμβίλια, αλμιρίκια, γιασεμί, κυπαρίσσια, χαρουπιές, κάπαρη, βούρλα, κέδρο. Πόσος πλούτος σε τόσο μικρό χώρο.