Στη Λήμνο - μέρα 2η

Οι μέρες των καλοκαιρινών διακοπών τα τελευταία χρόνια αρχίζουν με ξύπνημα αργά το πρωί. Κατά τις 11:00 φεύγω από το κατάλυμα, με την τέντα της παραλίας αποθηκευμένη στο χώρο των αποσκευών κάτω από τη σέλα. Φέτος η συνήθεια συμπληρώθηκε με την επίσκεψη στο φούρνο της περιοχής και την αγορά και επιτόπου κατανάλωση ενός κρουασάν ή παξιμαδιών για πρωινό.

 

Από εκεί συνεχίζω τη διαδρομή με τη μοτοσυκλέτα, επισκεπτόμενος διάφορα αξιοθέατα. Ακολουθεί προς το μεσημέρι επίσκεψη σε παραλία για αρκετές ώρες, και προς τη δύση του ήλιου, όταν η ζέστη δεν είναι ενοχλητική, συνέχεια της περιήγησης σε αξιοθέατα, μέχρι το σούρουπο να με βρει. Ακολουθεί το γεύμα της ημέρας και επιστροφή στο κατάλυμα.

Το χωριό στο οποίο έμεινα τις τρεις πρώτες μέρες ήταν αρκετά απομακρυσμένο από τους υπόλοιπους οικισμούς του νησιού. Κάπου διάβασα ότι μέχρι και τον 19ο αιώνα σε αυτή την άκρη της Λήμνου δεν βρισκόταν κανένας οικισμός, παρά τα εποχικά παραπήγματα των γεωργών και των βοσκών των πιό κεντρικών χωριών.

 

Το ρήγμα στον Άγ. Χαράλαμπο Πλάκας

Πρώτη στάση στον Άγιο Χαράλαμπο (χάρτης). 

Δίπλα στο εικονοστάσι και την πηγή - αγίασμα, σε αυτό το εντελώς ερημικό άκρο του νησιού, έρχομαι σε επαφή με το πρώτο γεωλογικό φαινόμενο - ένα ρήγμα. 

 

Κατεβαίνοντας τα σκαλιά προς τη θάλασσα και κοιτάζοντας την ακτή στα δεξιά σου, βλέπεις δίπλα σου πώς η διαστρωμάτωση του εδάφους έχει "σπάσει" στο σημείο αυτό, καθώς η μία πλευρά του ρήγματος έχει ανηψωθεί σε σχέση με την άλλη (σημείωμα).

Από εκεί συνεχίζω τη διαδρομή μου στα ανατολικά παράλια της Λήμνου προς Νότο και περνώ από την Ασπρολίμνη (χάρτης). Κατά την επίσκεψη μου δεν υπήρχε νερό και μπορούσες να περπατήσεις στον κατάλευκο από το αλάτι πυθμένα της (πλέον αμφιβάλλω αν η λίμνη συγκεντρώνει νερό το χειμώνα). Οι ισχυροί, διαρκώς πνέοντες άνεμοι που έρχονται από τα ανατολικά και τα βόρεια έχουν επιδράσει ριζικά στη διαμόρφωση των παράλιων γεωλογικών σχηματισμών της Λήμνου. Έτσι και εδώ, οι άνεμοι μεταφέρουν την άμμο, αποτέλεσμα αποσάθρωσης των πετρωμάτων, και την εναποθέτουν στις παραλίες (σημείωμα).

Οι ισχυροί άνεμοι και οι μεγάλοι, αμμώδεις κόλποι κάνουν τη Λήμνο και ιδίως τη γειτονική παραλία του Κέρους ιδανικό προορισμό για τους φίλους των θαλάσσιων αθλημάτων (χάρτης). Είδα αυτοκίνητα από πολλές χώρες της Ευρώπης, ενώ πολλοί φέρνουν τα τροχόσπιτα τους. 

Πολιόχνη: Άποψη ενός τμήματος των τειχών

Η διαδρομή συνεχίζεται προς τα νότια, προς έναν από τους πιό σημαντικούς προϊστορικούς οικισμούς του Αιγαίου, την Πολιόχνη (χάρτης). Τί σύμπτωση να βρεθώ για δεύτερο καλοκαίρι σε ένα χώρο που είχαν ανασκάψει οι Ιταλοί, μετά την περσυνή μου επίσκευψη στην Κω. 

 

Με πολλαπλά στρώματα κατοίκησης κατά την 4η και 3η χιλιετία π.Χ. και χτισμένη σε στρατηγική θέση, απέναντι από την Τροία, η Πολιόχνη θεωρείται ο πρώτος οικισμός στην Ευρώπη που φέρει πρωτο-αστικά χαρακτηριστικά (σημείωμα). Ισχυρά τείχη, σύστημα αποχέτευσης, κεντρικός πολεοδομικός σχεδιασμός, δημόσια κτήρια, ενδείξεις εμπορίου με κέντρα ανά την Ανατολική Μεσόγειο είναι κάποια από αυτά. Η μεταλλοτεχνική πρακτική του λιωμένου κεριού είναι ήδη παρούσα εδώ, γεγονός που ίσως εξηγεί τη μυθική σύνδεση του νησιού με τον Ήφαιστο, τον θεό-μεταλλουργό.

 

Ο οικισμός είναι παραθαλάσσιος και γειτονεύει με αμμοθίνες, μεγάλους λόφους από άμμο, που μεταφέρει εδώ ο αέρας (σημείωμα).

 

Μακρά είναι η σημερινή μέρα και πλήρης εικόνων. Μετά από το μεσημεριανό μπάνιο στη θάλασσα, το απόγευμα με βρίσκει να συνεχίζω την πορεία μέχρι τη Νότιο ανατολική άκρη του νησιού. Στην παραλία Λουρί, άλλο ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο. Στην νότια άκρη της παραλίας τα γεωλογικά στρώματα κάμτονται κατά 90 μοίρες και βαδίζουν προς τη θάλασσα (σημείωμα), ενώ οι ισχυροί άνεμοι έχουν αποσαθρώσει τα παραλιακά ψαμμιτικά πετρώματα, δίνοντας τους ευφάνταστα σχήματα.

Θέα προς τη θάλασσα από τους πύργους

 

Σε αυτό το σημείο έχει ανασκαφεί η αρχαιότερη θέση κατοίκησης στο νησί που ανάγεται στο 11.000 π.Χ. (σημείωμα). Ο προϊστορικός οικισμός του Ούριακου (χάρτης) βρίσκεται σήμερα δίπλα στην παραλία, μα δεν υπάρχουν ορατά μνημεία, παρά μία ενημερωτική πινακίδα. 

 

Η δύση του ηλίου με βρίσκει στους πύργους της Φισίνης (χάρτης). Τα θεμέλια δύο αρχαίων πύργων βρίσκονται στην κορυφή ενός έρημου, γυμνού λόφου και εποπτεύουν τη θάλασσα και το πέρασμα προς τα Δαρδανέλλια (σημείωμα). Στην κακοτράχαλη διαδρομή μέτρησα πάνω από 20 ελεύθερα αγριοκούνελα να πετάγονται μπροστά μου.