----------------------------------------------------------------------------------------

Ταξιδεύοντας - Αγγλία
του Νίκου Καζαντζάκη
1940 
282 σελ.
Εκδόσεις Καζαντζάκη

Ο Καζαντζάκης βρέθηκε στην Αγγλία στις παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, έπειτα από πρόσκληση του Βρετανικού Σμβουλίου, μετά από πρόταση του τότε πρέσβη της Αγγλίας στην Ελλάδα, ο οποίος ήταν θαυμαστής του έργου του.

Εκεί ο Καζαντζάκης μένει στο Λονδίνο, όπου γίνεται τακτικός επισκέπτης του Βρετανικού Μουσείου και περιδιαβάζει τους δρόμους του Σίτυ. Συνεχίζει το ταξίδι του στις βιομηχανικές πόλεις του Βορρά, Μάντσεστερ, Λίβερπουλ και Σέφηλντ, επισκέπτεται τη Μεσαιωνική Μητρόπολη του Πήτερμπορω, το Ήτον και καταλήγει στη γενέθλια γη του Σέξπηρ, το Στράτφορντ.

Η διεισδυτική ματιά του Καζαντζάκη ξεφεύγει από τα κλισέ που συνήθως αποδίδονται σε λαούς και τόπους, και χαρακτηρίζει με οξυδέρκεια την κουλτούρα των Άγγλων. Ο σχολιασμός του είναι στο μεγαλύτερο μέρος του θετικός προς τους οικοδεσπότες του΄ μόνο στο επίμετρο που συμπληρώθηκε στο βιβλίο μετά τα γεγονότα της Κύπρου, γίνεται πιο δεικτικός απένταντι στην αγγλική πολιτική.

Ο Καζαντζάκης βρέθηκε στην Αγγλία σε μία περίοδο όπου μεγάλες αλλαγές είχαν ήδη δρομολογηθεί, στις παραμονές του μεγάλου Πολέμου, ο οποίος έμελε να φέρει ακόμα μεγαλύτερες αλλαγές' η σταδιακή κατάπτωση της Αυτοκρατορίας, η άνοδος της εργατικής τάξης. Στο διάστημα της παραμονής του περιηγείται στους δρόμους της πρωτεύουσας, στο χωριό του Σέξπηρ, στις 'μουντζαλωμένες' πολιτείες του Βορρά.

Συγκρίνοντας την Αγγλία της εποχής εκείνης με εκείνη που εγώ βίωσα, θα έλεγα ότι η πιο έντονη αλλαγή είναι η αποβιομηχάνιση του Βορρά, και οι σχετικά καλύτερες συνθήκες διαβίωσης της πρώην εργατικής τάξης, οι οποίες όμως εξακολουθούν να είναι μίζερες.

Εν κατακλείδι, ένα βιβλίο που συγκινεί με την οξυδερκή παρατηρητικότητα του συγγραφέα.