Ο τίτλος της ΄Εκθεσης, Κρίσιμοι Διάλογοι: Αθήνα- Αμβέρσα, δεν με προϊδέαζε για κάτι πολύ ενδιαφέρον. Ωστόσο η γνώμη μου άλλαξε καθώς περιηγούμουν στην έκθεση.
Η έκθεση διαρθρωνόταν γύρω από μία ντουζίνα θεματικές ενότητες, όχι άσχετες μεταξύ τους. Κάθε ενότητα περιελάμβανε τρία έργα ισάριθμων καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων, που τα έργα τους φιλοξενούνταν στα συνεργαζόμενα Μουσεία της Αθήνας και της Αμβέρσας.
Το κείμενο που ακολουθούσε τα έργα ήταν καλογραμμένο και σε βοηθούσε σε ένα βαθμό να αντιληφθείς το ποιόν των έργων, τα οποία ήταν αρκετά 'μοντέρνα', δηλ. δεν βασίζονταν στην αναπαραστατική τεχνική. Πολύ καλό ήταν το barcode που συνόδευε την περιγραφή κάθε έργου και σε έστελνε στην αντίστοιχη σελίδα του έργου στο microsite της έκθεσης. Κρίμα που το ασύρματο διαδίκτυο δεν είχε σήμα στο υπόγειο.
Κοινό χαρακτηριστικό των έργων της έκθεσης, ή τουλάχιστον της ερμηνείας που η περιγραφή των έργων έδινε, ήταν η διαρκής αλλαγή' όπως είπε ο Ηράκλειτος, και το ανέφερε και η περιγραφή της έκθεσης, "Ποτέ δεν βηματίζεις μέσα στο ίδιο ποτάμι δύο φορές". Σε συνάρτηση με αυτό ήταν και η αμφισβήτηση των ταυτοτήτων του καθενός μας ως οντότητες στεγανές, σταθερές και αυτόνομες. Νομίζω ότι η κριτική αυτή εντάσσεται στο κλίμα του μεταμοντερνισμού και δεν θα διαφωνήσω βασικά μαζί της. Ωστόσο, ανάμεσα στην περιγραφή των έργων και στα έργα καθ' εαυτά υπήρχε αρκετή απόσταση. Εννοώ με αυτό ότι τα έργα ήταν αρκετά... πειραματικά; ελαφριά; Θα μπορούσε κανείς να πει ότι anything goes... , αρκεί ο καλλιτέχνης να εντάσσεται σε ένα κύκλο γνωριμιών που θα του δώσει πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους έκθεσης. Αν το ίδιο έργο ήταν στημένο στην αυλή ενός σπιτιού θα είχε την ίδια καλλιτεχνική αξία; Μάλλον όχι, ίσως να το περνούσαν και για σκουπίδια. Αυτή η δύναμη του μουσειακού χώρου, των γνωριμιών και της αγοράς στέκεται άβολα, νομίζω, δίπλα σε αυτή την μεταμοντέρνα κριτική, που το ίδιο το μουσείο ασκεί.
Το κτίριο δεν ήταν όλο προσβάσιμο, μόνο το υπόγειο και το ισόγειο. Οι χώροι ανοικτοί, φωτεινοί. Είχε κόσμο, όχι πολύ μα ούτε και καθόλου. Μου έκανε εντύπωση που υπήρχαν αρκετές οικογένειες με μικρά παιδιά.
Ενδιαφέρουσα και η ιστορία του κτιρίου, που περιγράφεται σε μία μικρή έκθεση. Το κτίριο αυτό, φτιαγμένο σε γραμμή μοντερνιστική, με τις επίπεδες, βαριές τσιμεντένιες γραμμές θα πρέπει να έκανε μεγάλη εντύπωση τότε, όντας χτισμένο στην άκτιστη ακόμα Συγγρού. Ίσως να θεωρείτο ένα δείγμα προόδου; Αρκετός καιρός έχει περάσει από τότε, και η αντίληψη μας σήμερα περί προόδου δεν έχει, στη Δύση, τόσο θετικές προεκτάσεις. Κλιματική αλλαγή, πυρηνικά όπλα, ανισότητα κλπ. Νομίζω ότι ο Μοντερνισμός - και σε αυτόν περιλαμβάνω το μεταμοντερνισμό-, έχει μία αμφίθυμη στάση απέναντι στην έννοια της προόδου και την ιστορία που η Δύση κουβαλά. Θα έλεγε ότι αυτά δεν υφίστανται στην πράξη; Αυτό όμως είναι θέμα μίας άλλης συζήτησης...
Και να που μού ήλθε στο νου ο Woody Allen
Η έκθεση διαρθρωνόταν γύρω από μία ντουζίνα θεματικές ενότητες, όχι άσχετες μεταξύ τους. Κάθε ενότητα περιελάμβανε τρία έργα ισάριθμων καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων, που τα έργα τους φιλοξενούνταν στα συνεργαζόμενα Μουσεία της Αθήνας και της Αμβέρσας.
Το κείμενο που ακολουθούσε τα έργα ήταν καλογραμμένο και σε βοηθούσε σε ένα βαθμό να αντιληφθείς το ποιόν των έργων, τα οποία ήταν αρκετά 'μοντέρνα', δηλ. δεν βασίζονταν στην αναπαραστατική τεχνική. Πολύ καλό ήταν το barcode που συνόδευε την περιγραφή κάθε έργου και σε έστελνε στην αντίστοιχη σελίδα του έργου στο microsite της έκθεσης. Κρίμα που το ασύρματο διαδίκτυο δεν είχε σήμα στο υπόγειο.
Κοινό χαρακτηριστικό των έργων της έκθεσης, ή τουλάχιστον της ερμηνείας που η περιγραφή των έργων έδινε, ήταν η διαρκής αλλαγή' όπως είπε ο Ηράκλειτος, και το ανέφερε και η περιγραφή της έκθεσης, "Ποτέ δεν βηματίζεις μέσα στο ίδιο ποτάμι δύο φορές". Σε συνάρτηση με αυτό ήταν και η αμφισβήτηση των ταυτοτήτων του καθενός μας ως οντότητες στεγανές, σταθερές και αυτόνομες. Νομίζω ότι η κριτική αυτή εντάσσεται στο κλίμα του μεταμοντερνισμού και δεν θα διαφωνήσω βασικά μαζί της. Ωστόσο, ανάμεσα στην περιγραφή των έργων και στα έργα καθ' εαυτά υπήρχε αρκετή απόσταση. Εννοώ με αυτό ότι τα έργα ήταν αρκετά... πειραματικά; ελαφριά; Θα μπορούσε κανείς να πει ότι anything goes... , αρκεί ο καλλιτέχνης να εντάσσεται σε ένα κύκλο γνωριμιών που θα του δώσει πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους έκθεσης. Αν το ίδιο έργο ήταν στημένο στην αυλή ενός σπιτιού θα είχε την ίδια καλλιτεχνική αξία; Μάλλον όχι, ίσως να το περνούσαν και για σκουπίδια. Αυτή η δύναμη του μουσειακού χώρου, των γνωριμιών και της αγοράς στέκεται άβολα, νομίζω, δίπλα σε αυτή την μεταμοντέρνα κριτική, που το ίδιο το μουσείο ασκεί.
Το κτίριο δεν ήταν όλο προσβάσιμο, μόνο το υπόγειο και το ισόγειο. Οι χώροι ανοικτοί, φωτεινοί. Είχε κόσμο, όχι πολύ μα ούτε και καθόλου. Μου έκανε εντύπωση που υπήρχαν αρκετές οικογένειες με μικρά παιδιά.
Ενδιαφέρουσα και η ιστορία του κτιρίου, που περιγράφεται σε μία μικρή έκθεση. Το κτίριο αυτό, φτιαγμένο σε γραμμή μοντερνιστική, με τις επίπεδες, βαριές τσιμεντένιες γραμμές θα πρέπει να έκανε μεγάλη εντύπωση τότε, όντας χτισμένο στην άκτιστη ακόμα Συγγρού. Ίσως να θεωρείτο ένα δείγμα προόδου; Αρκετός καιρός έχει περάσει από τότε, και η αντίληψη μας σήμερα περί προόδου δεν έχει, στη Δύση, τόσο θετικές προεκτάσεις. Κλιματική αλλαγή, πυρηνικά όπλα, ανισότητα κλπ. Νομίζω ότι ο Μοντερνισμός - και σε αυτόν περιλαμβάνω το μεταμοντερνισμό-, έχει μία αμφίθυμη στάση απέναντι στην έννοια της προόδου και την ιστορία που η Δύση κουβαλά. Θα έλεγε ότι αυτά δεν υφίστανται στην πράξη; Αυτό όμως είναι θέμα μίας άλλης συζήτησης...
Και να που μού ήλθε στο νου ο Woody Allen
No comments:
Post a Comment