Στις αρχαίες Κεχρεές

Τμήμα του Νότιου μόλου
Η έντονη ζέστη του καλοκαιριού και ο φόβος των φιδιών δεν επιτρέπουν την πεζοπορία σε συνδυασμό με την επίσκεψη σε αρχαιολογικούς χώρους, που τόσο μου αρέσει. Έτσι, αυτό το καλοκαίρι, αναζήτησα αρχαιολογικούς χώρους παραθαλάσσιους ή βυθισμένους κοντά στην ακτή.

Ένας τέτοιος χώρος είναι οι Κεχρεές. Πρόκειται για ένα από τα δύο επίνεια της αρχαίας Κορίνθου, αυτό που βλέπει προς το Αιγαίο πέλαγος (το άλλο είναι το Λέχαιο, για το οποίο έχω γράψει εδώ: http://tinyurl.com/y6vvyuza).Οι Κεχρεές βρίσκονται σε ένα στρατηγικό πέρασμα της Κορινθίας, εκεί όπου ο δρόμος περνάει από την Κόρινθο προς Νότια, προς της Επίδαυρο. Πίσω από τις Κεχρεές βλέπεις το Όνιο όρος , που φέρει ελληνιστικές και βενετικές οχυρώσεις, που σκοπό είναν να ελέγξουν αυτό το πέρασμα (αυτό θα είναι αντικείμενο πεζοποριών όταν κοπάσουν οι ζέστες!).

Για τις Κεχρεές είχα πληροφορηθεί κατά την επίσκεψη μου στο Λέχαιο, και κυρίως όταν βρέθηκα, πριν από χρόνια, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ισθμίας. Εκεί διατηρούνται κάποια μοναδικά ευρήματα, τα οποία προήλθαν από τις ανασκαφές στις Κεχρεές.


Χάρτης με τους δύο μόλους και το λόφο - νεκροταφείο
Οι Κεχρεές γνώρισαν μεγάλη άνθηση στα Ρωμαϊκά χρόνια, και το σύνολο σχεδόν των σωζώμενων μνημείων προέρχονται από εκείνη την περίοδο. Πρόκειται για ένα κόλπο, στις άκρες του οποίου υπήρχαν λιμενικές εγκαταστάσεις, πλούσιος οικισμός και ένα εκτεταμένο νεκροταφείο.

Καθώς η στάθμη του νερού έχει ανέβει κατά δύο μέτρα σε σχέση με τη Ρωμαϊκή περίοδο, ένα μεγάλο μέρος των λιμενικών εγκαταστάσεων είναι μισοβυθισμένο, δημιουργώντας μία περίεργη αίσθηση στον επισκέπτη.

Το λιμάνι ανασκάφτηκε τη δεκαετία του 1960 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών και το νεκροταφείο από την ίδια σχολή τη δεκαετία του 2000.

Οι λιμενικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, αποθήκες, ναούς, δεξαμενές εκτροφής ψαριών, φάρο και τεχνητούς μόλους. 

Σε ένα από αυτά τα κτίρια βρέθηκε ανέπαφη μία αρχαία πόρτα (επισκέψιμη στο Αρχ. Μουσείο Ισθμίας). Μου προκάλεσε μεγάλη εντύπωση, όταν επισκέφτηκα το Μουσείο, πόσο παρόμοιο  είναι το σχέδιο της αρχαίας αυτής πόρτας με τις σημερινές, και πόσο παρόμοια, επίσης, η τεχνική συναρμολόγησης της.

Πηγή: Ramage and Scranton, 1967
Το νεκροταφείο βρίσκεται στο λόφο που γειτνιάζει με το βόρειο μόλο. Πρόκειται για ένα νεκροταφείο μοναδικό, που σύγχρονο του και όμοιο του δεν έχω συναντήσει αλλού. Σε όλη την έκταση του λόφου υπάρχουν σκαμμένοι στο έδαφος τάφοι. Κάποιοι φέρουν μνημειακή είσοδο, κάποιοι άλλοι είναι απλά ορύγματα σκαμμένα στο βράχο. Δεν δοκίμασα να μπω μέσα σε κάποιον από αυτούς, φοβούμενος κυρίως τα φίδια. Ωστόσο, φωτογραφίες της ανασκαφής δείχνουν ότι πρόκειται για εκτεταμένα δωμάτια, με εσοχές σκαμμένες στους τοίχους, όπου θάβονταν μέλη της ίδιας οικογένειας.

Η βόλτα στο νεκροταφείο συνίσταται για αργά το απόγευμα, όταν ο ήλιος έχει χαμηλώσει. Νωρίτερα, είναι μία ευκαιρία για μία βουτιά στη θάλασσα.

Μπροστά από τον αρχαιολογικό χώρο υπάρχει μία παραλία που συγκεντρώνει αρκετό κόσμο. Κολυμπώντας περιμετρικά του νότιου μώλου, διαπιστώνεις ότι ο βυθός είναι σκεπασμένος κατά τόπους με σπασμένα κεραμικά και πέτρινο οικοδομικό υλικό αλλού. Σώζεται κάποια τοιχοδομία, κυρίως του μώλου, και ένα ημικυκλικό οικοδόμημα, που αργότερα διάβασα ότι επρόκειτο μάλλον για δεξαμενή εκτροφής ψαριών. Οι φωτογραφίες της ανασκαφής στο άρθρο των Ramage και Scranton (1967) δίνουν μία πιο εντυπωσιακή εικόνα. Φαίνεται ότι κατά τις δεκαετίες που μεσολάβησαν το φερόμενο υλικό της θάλασσας ξανασκέπασε μέρος των αρχαιοτήτων.
Κάποιοι από τους τάφους


Ο αρχαιολογικός χώρος δεν είναι ευρέως γνωστός. Ο λόφος με τους τάφους και τις γειτονικές αρχαιότητες δεν φέρει καμμία σήμανση, και αν δεν έλθεις διαβασμένος για το τί θα συναντήσεις, δύσκολα θα περπατήσεις ως εκεί. Ο νότιος μώλος, που φέρει περισσότερες αρχαιότητες, φέρει μία παλιά ξύλινη πινακίδα.

Βιβλιογραφία

Topostext entry

Investigations at Corinthian Kenchreai
Author(s): Robert L. Scranton and Edwin S. Ramage
Source: Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens, Vol.36, No. 2 (Apr. - Jun., 1967), pp. 124-186
Stable URL: http://www.jstor.org/stable/147394

 
Life and Death at a Port in Roman Greece: The Kenchreai Cemetery Project, 2002-2006 
Joseph L. Rife, Melissa Moore Morison, Alix Barbet, Richard K. Dunn, Douglas H. Ubelaker and Florence Monier
Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens
Vol. 76, No. 1 (Jan. - Mar., 2007), pp. 143-181
http://tinyurl.com/ybmnwltl

No comments: