Οι απαρχές της Γλυπτικής

 

 

 

 

"Αρχαιολογικά ευρήματα από τον Παλαιό Κόσμο και τη Λέσβο. 2,5 εκ. έως 50.000 χρόνια πριν"

 Έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού

 Ως τις 07/01/2024

Η έκθεση βασίζεται σε εκείνη του Nasher Sculpture Center (Dallas, Texas) του 2018. Στην ελληνική της έκδοση περιλαμβάνει μία εκτενή αναφορά στα ευρήματα από τη Λέσβο.

Παρακολουθούμε τις πρώτες απόπειρες ανθρωποειδών στη σχηματοποίηση εργαλείων. Πέρα από το λειτουργικό κριτήριο στο σχεδιασμό των εργαλείων, γίνεται προσπάθεια να ανιχνευτεί η αισθητική πλευρά των σχεδίων, σε μία πρώιμη έκφραση της.

Εκτός των εργαλείων, παρουσιάζονται, επίσης, επεξεργασμένες πέτρες, οι οποίες δεν είχαν χρηστικό χαρακτήρα.

Αίσθηση προκαλεί η παλαιότητα των ευρημάτων. Οι περίοδοι μετρώνται σε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια!

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Επίσκεψη στη Συλλογή Κυκλαδικού Πολιτισμού, ένα χρόνο μετά.

Τα κυκλαδικά ειδώλια μού ασκούν έλξη από παλιά. Η αφαιρετικότητα στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής, η σιωπή τους, η απόσταση τους από την ιστoρική αρχαιότητα, αφήνουν στον θεατή το περιθώριο να αναπνεύσει και να συμπληρώσει εκείνος τα κενά, στο βαθμό και με τον τρόπο που εκείνος επιθυμεί. Προσδίδουν μία αίσθηση ελευθερίας, δεν σε περιορίζουν με το δικό τους μήνυμα.

Ωστόσο, είχα για αυτά μία μονοσήμαντη εικόνα. Δεν ήξερα για τις   

΄https://www.getty.edu/publications/virtuallibrary/0892362200.html΄

"Γυρισμός: Κυκλαδικοί θησαυροί στο ταξίδι της επιστροφής"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Έκθεση ως τις 31/10/2023

Επίσκεψη και στη μόνιμη συλλογή κυκλαδικών αρχαιοτήτων

Η έκθεση αποτελείται από τις πρώτες 15 επαναπατρισμένες κυκλαδικές αρχαιότητες της συλλογής Stern.

 

Τα αντικείμενα δίνουν μία ενδεικτική μεν, σφαιρική δε, εικόνα της εξέλιξης των κυκλαδικών ειδωλίων. 

 

Και αυτό ίσως είναι το πιό ενδιαφέρον στοιχείο για εμένα.

 

Τί εννοώ: σε κάποιον που δεν είναι γνώστης της σχετικής ιστορίας της τέχνης, σπουδαία έργα αποτυπώνονται στη σκέψη τόσο σταθερά, που αγνοείς ότι είναι προϊόν μίας εξελικτικής πορείας των κοινωνιών και της τέχνης, ένας σταθμός ανάμεσα σε πολλούς άλλους. Αγνοείς τις μικρές και μεγαλύτερες ιδιαιτερότητες του έργου, που το διαφοροποιούν από όσα προηγήθηκαν και όσα ακολούθησαν.

Τέτοια ήταν η έκπληξη μου όταν, διαβάζοντας για την εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, διαπίστωσα ότι του Παρθενώνα προηγήθηκαν ναοί χτισμένοι με πιό ταπεινά υλικά (ξύλο στη στέγη και τους κίονες, πηλός στον ανάγλυφο διάκοσμο). Το μάρμαρο έχει τόσο εντυπωθεί στη συνείδηση μου, που μία τέτοια γνώση μού φαίνεται αξιοπερίεργη.

Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τα κυκλαδικά ειδώλια. 

Τόσο στην προσωρινή έκθεση, μα και πιό λεπτομερώς στη μόνιμη συλλογή, διαπιστώνεις την εξελικτική πορεία της κυκλαδικής τέχνης, και το πώς αλλαγές στην κοινωνική και οικονομική οργάνωση του Αιγαίου, επηρρέασαν την τέχνη.

 

Αν και ο κυκλαδικός πολιτισμός διήνησε μία μακρά περίοδο αιώνων, για την οποία λιγοστά μας είναι γνωστά, μιάς και δεν είχε ακόμα αναπτυχθεί η χρήση της γραφής, εν τούτοις τα κυκλαδικά ειδώλια δύναται να κατηγοριοποιηθούν (εικόνα).

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Οι τρεις φάσεις του Κυκλαδικού πολιτισμού: 

Πρωτοκυκλαδική Ι (3200-2800 π.Χ.) 

Πρωτοκυκλαδική ΙΙ (2800-2300 π.Χ.) 

Πρωτοκυκλαδική ΙΙΙ (2300-2000 π.Χ.)

 

Η Πρωτοκυκλαδική ΙΙ αποτελεί την περίοδο ακμής, με σημαντικές αλλαγές να τη διαχωρίζουν από την επόμενη περίοδο, οπότε και η παρακμή των τοπικών κοινωνιών αποτυπώνεται και στην τέχνη - μειωμένη παραγωγή και ποιότητα, εμφάνιση για πρώτη φορά ένοπλων ειδωλίων. 

 

Η χρήση των ειδωλίων μας είναι άγνωστη. Ωστόσο, η χρονική απόσταση που μας χωρίζει από την εποχή δημιουργίας τους και η έλλειψη περαιτέρω γνώσεων, σε συνδυασμό με την αφαιρετικότητα και την καλλιτεχνική και τεχνική επιδεξιότητα με την οποία είναι δοσμένα, δημιουργούν μία ατμόσφαιρα μυστηρίου και γοητείας που δεν παύει να με συναρπάζει.

δες ΑΠΕΝΑΝΤΙ. Έναν οικισμό στην Κέρο 4.500 χρόνια πριν

Τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα από την Κέρο στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων

Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή

 Ενδιαφέρουσα έκθεση για ένα απομονωμένο αρχαιολογικό χώρο, που οι περισσότεροι δεν θα μπορέσουν να επισκεφτούν.

 Η έκθεση δίνει μία εικόνα του χώρου μέσω των κινητών ευρημάτων και του συνοδευτικού υλικού. Αυτό που απουσιάζει εντελώς είναι ο κατατοπισμός του επισκέπτη ως προς την αρχιτεκτονική/ πολεοδομική οργάνωση του χώρου.

 

Δωρεάν αναγνώσεις επί κορονοϊού

Early Cycladic Sculpture - An Introduction 

by Pat Getz-Preziosi

The J. Paul Getty Museum, 1994

ISBN 0-89236-220-0

Ένα από τα βιβλία με δωρεάν πρόσβαση, που ανακάλυψα την περίοδο του κορονοϊού, είναι και αυτό το μικρό εγχειρίδιο. Μπορείς να το κατεβάσεις δωρεάν από το  διαδίκτυο (εδώ).

Ο αφαιρετισμός που επικράτησε στην τέχνη της Δύσης στον 20ό αιώνα, κάνουν τα κυκλαδικά ειδώλια να φαίνονται σχεδόν σημερινής έμπνευσης, αν και απέχουν πολύ χρονικά, πολύ περισσότερο από κάθε άλλη μορφή δυτικής τέχνης.

Μα και ανεξάρτητα από την επιρροή που μπορεί να ασκούν οι αισθητικές τάσεις της εκάστοτε εποχής, η κυκλαδική τέχνη, και πρωτίστως τα ειδώλια, εντυπωσιάζουν με την τέχνη και την τεχνική που αντανακλούν.

Αν και στο νου του μέσου μουσειακού επισκέπτη έρχονται συγκεκριμένοι τύποι των εδωλίων (το όρθιο άγαλμα, σε διάφορα μεγέθη, και ο καθιστός μουσικός, όπως στο εξώφυλλο του βιβλίου), η πραγματικότητα είναι πιο πολυποίκιλη. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο όφελος του βιβλίου: αναδεικνύει τις διαφορετικές πλευρές της κυκλαδικής γλυπτικής, που περιλαμβάνει περισσότερα από τα διάσημα ειδώλια, αλλά και την τυπολογία και την εξέλιξη των ίδιων των ειδωλίων, που και αυτή είναι πιο πολύπλευρη και πλούσια!

Ματιές στη μη Δυτική Τέχνη - στην Αθήνα

Ανθρωπόμορφες στήλες
4η Χιλιετία π.Χ.
Ψαμμίτης
Εθνικό Μουσείο, Ριάντ 

Αρχαιολογικοί Θησαυροί Από τη Σαουδική Αραβία
Στο Μουσείο Μπενάκη ως τις 26/05/2019

Μία Ματιά στην Τέχνη της Αφρικής
Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Απρίλιος 2019
Στην Ελλάδα η κληρονομιά 
του παρελθόντος είναι τόσο 'βαριά', και η οπτική μας τόσο στραμένη προς τη Δύση, που δύσκολα αντιλαμβανόμαστε οτιδήποτε άλλο.

Το ίδιο θα μπορούσε να πει κανείς για τη Δύση γενικά. Μόνο στους δύο τελευταίους αιώνες ο ορίζοντας διευρύνθηκε, και αυτό όχι για τους καλύτερους λόγους - αποικιοκρατία, ιμπεριαλισμός.

Ωστόσο μία τομή σηματοδοτήθηκε στο γύρισμα του 19ου προς 20ό αιώνα, με τη τέχνη του μοντερνισμού να αξιολογεί πολύ πιο θετικά την τέχνη των άλλων ηπείρων. Κορυφαίοι καλλιτέχνες, όπως ο Picasso και ο Giacometti εμπνέονται από την τέχνη της Αφρικής και την προϊστορική τέχνη γενικώς, με την μέχρι τότε ισχύουσα οπτική, που θεωρούσε τις τέχνες αυτές καθυστερημένες, να αλλάζει σιγά- σιγά.

Δύο τέτοιες εκθέσεις - παράθυρα ανοίγονται στην Αθήνα αυτήν την Άνοιξη. Η περιοδική έκθεση Αρχαιολογικοί Θησαυροί Από τη Σαουδική Αραβία έρχεται στην Ελλάδα ως σταθμός μίας διεθνούς περιοδείας. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Μουσείου της Σαουδικής Αραβίας και εντυπωσιάζει με τα εκθέματα μα και τα σκηνικά που παρουσιάζει.

Η έκθεση Μία Ματιά στην Τέχνη της Αφρικής αντλεί εκθέματα από την ιδιωτική συλλογή του ΧΧΧ. Αν και πιο πρόχειρα στημένη, δεν παύει να εντυπωσιάζει με τα εκθέματα της. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι μάσκες, που αποδίδουν τα χαρακτηριστικά τόσο διαφορετικά από τον κλασικό κανόνα.

Πολύ ενδιαφέρουσες εκθέσεις - θα είμασταν τυχεροί να έχουμε την ευκαιρία να δεχόμαστε τέτοια ερεθίσματα πιο συχνά.

Από την Απαγορευμένη Πόλη στην Αθήνα

Στο Μουσείο Ακρόπολης

Εκθέματα από τα διαμερίσματα του Αυτοκράτορα Qianlong 

Η έκθεση περιλαμβάνει εκθεματα από τα προσωπικά διαμερίσματα του Qianlong, Κινέζου Αυτοκράτορα του 18ου αιώ.

Έπιπλα, ενδυμασίες και βουδιστικά αγάλματα συνθέτουν το κύριο μέρος των εκθεμάτων, που για πρώτη φορά βγαίνουν από την Απαγορευμένη Πόλη.

Ο George Condo

Γυμνό σε κιβώτια κρασιού, 2016
Εσωτερικός κόσμος, 2005

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

"Παίζοντας ένα παιχνίδι ισορροπίας ανάμεσα στο όμορφο και το γκροτέσκο, το καθημερινό και το παράλογο, την υψηλή και την εμπορική τέχνη"

Μία γνωριμία με το έργο ενός καλλιτέχνη που αγνοούσα!

Οι Αμέτρητες Όψεις του Ωραίου

στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Άγαλμα Αφροδίτης, Άργος,
1ος αιώ. π.Χ.

Η έκθεση περιλαμβάνει εκθέματα από τη Συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου' μηκυναϊκά κοσμήματα, αγάλματα της ρωμαϊκής εποχής και μία προσπάθεια ανασύστασης του ρουχισμού και των αρωμάτων της ελληνικής αρχαιότητας, είναι μεταξύ άλλων, κάποιες από τις συνιστώσες που σχηματίζουν την έκθεση.

Έχοντας ξεκινήσει να ασχολούμαι με τη κοσμηματολογία, βρήκα τον εαυτό μου να χαζεύει τα κοσμήματα. Είναι εντυπωσιακός ο όγκος δουλειάς που απαιτήθηκε για τη δημιουργία των εκθεμάτων. Εντυπωσιάζει η αισθητική αξία τους, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς την παλαιότητα τους και τα περιορισμένα τεχνικά μέσα των δημιουργών τους.

Στα μειονεκτήματα της έκθεσης: δεν υπάρχει χωριστό εισητήριο για την έκθεση, θα πρέπει να αγοράσεις εισητήριο για τη μόνιμη συλλογή. 
Επίσης, δεν υπάρχει συνοδευτικό κείμενο σχετικά με την εξέλιξη της αισθητικής στην αρχαιότητα, τόσο από φιλοσοφική όσο και από πρακτική σκοπιά. Είναι η αισθητική του σύγχρονου ανθρώπου ίδια με εκείνη του αρχαίου;  
Ο θεατής δεν πληροφορείται για το πώς οριζόταν το Ωραίο στις διάφορες φάσεις της αρχαιότητας, που η έκθεση καλύπτει, έτσι ώστε να μπορέσει να αξιολογήσει καλύτερα τα εκθέματα μα και τη δική του αισθητική.
Επίσης, βλέποντας κανείς τα εκθέματα, δεν καταλαβαίνει γιατί αυτά διαχωρίζονται από τις μόνιμες συλλογές. Είναι σαν ο θεατής να παρακολουθεί μία μίνι εκδοχή του Αρχαιολογικού Μουσείου.

Κοσμηματοθήκη, 16ος αιώ. π.Χ.

Τέλος, είναι κρίμα που η έκθεση δεν διανθίζεται με εκθέματα από άλλα μουσεία, μα και δεν υπάρχει ιστοσελίδα για την περαιτέρω πληροφόρηση των ενδιαφερόμενων. Έλλειψη πόρων ή φαντασίας;

Γεύση από Κίνα

Κινέζικη ζωγραφική ΧΙΕΥ: Αριστουργήματα από το Εθνικό Μουσείο Τέχνης της Κίνας στο ΕΜΣΤ

Αρχαία Κινεζική Επιστήμη και Τεχνολογία στο Μουσείο Ηρακλειδών

Στο πλαίσιο του Έτους Πολιτιστικών Ανταλλαγών Ελλάδας - Κίνας, διαργανώνονται μία σειρά από εκδηλώσεις, εκθέσεις και άλλες πολιτιστικές ανταλλαγές.

Στο Μουσείο Ηρακλειδών συναντούμε διάφορα εκθέματα, δανεισμένα από το Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας, που δίνουν μία γεύση από τον προ-μοντέρνο τεχνικό πολιτισμό των Κινέζων. Αν και τα εκθέματα δίνουν μία καλή εικόνα του εύρους και της πρωτοτυπίας του Κινέζικου λαού, ωστόσο αυτό που λείπει είναι ένα ιστορικό πλαίσο, που θα βοηθήσει τον, σχετικά αδαή, μέσο επισκέπτη, να εντάξει τα ευρήματα αυτά σε ένα ιστορικό πλαίσιο - τεχνολογικό, πολιτιστικό, πολιτικό. Πώς εξελίχθηκε η τεχνολογία μέσα στις χιλιετηρίδες της Κινέζικης ιστορίας; Γιατί, ενώ η Κίνα ήταν πιο εξελιγμένη τεχνολογικά από τη Δύση, τελικά έμεινε τόσο πίσω;


Ίσως πάλι να ζητάμε πολλά από μία προσωρινή έκθεση. Και σίγουρα ο στενός χώρος του μουσείου, με τα πολλά, μικρά δωμάτια δεν βοηθά.

Απεναντίας, ο χώρος του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης προσφέρει ένα ιδανικό χώρο έκθεσης. Εκεί συναντάς Κινέζικη ζωγραφική, δανεισμένη από το Εθνικό Μουσείο της Κίνας, κυρίως των μέσων του 20 αιώνα. Αυτό που μού έκανε εντύπωση ήταν τα βιογραφικά των ζωγράφων. Σχεδόν όλοι κατήχαν κάποια κρατική θέση, με εξαίρεση λίγους εμιγκρέδες. 

Η Μαγεία των Κεραμικών Ιζνίκ

Έκθεση στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης

Τα κεραμικά Ιζνίκ προέρχονται από την ομώνυμη πόλη της Μ. Ασίας (Νίκαια) και η ακμή των εργαστηρίων της ξεκινά τον 16ο αιώνα.

Η έκθεση περιλαμβάνει εκθέματα από τη συλλογή του Μουσείου (για κάποιο λόγο είχα την λανθασμένη εντύπωση ότι η έκθεση θα φιλοξενούσε δανεικά εκθέματα από την Τουρκία και άλλες χώρες). Όμορφα τα κεραμικά, με έντονα, ζωντανά χρώματα, που ωστόσο μοιάζουν να μην εξελίχθηκαν ιδιαίτερα με την πάροδο του χρόνου και να μην ξεπέρασαν την επαρχιακή προέλευση τους.

Τα κεραμικά εκτίθενται σε όλες τις αίθουσες του Μουσείου, και αυτό αποτελούσε μία καλή αφορμή για να ξαναδώ τη μόνιμη συλλογή. 

Η συλλογή είναι εντυπωσιακή, πόσο μάλλον καθώς περιλαμβάνει έπιπλα παρασμένων αιώνων από τη Μ. Ανατολή. Το ξηρό κλίμα ευνόησε τη διατήρηση του ξύλου.

Εκτός από τις πόρτες με τα περίτεχνα σχέδια, εντύπωση προκαλούν οι ξύλινες, πολυτελείς κασετίνες από την Ινδία και την Περσία με ένθετο ελεφαντόδοντο.

Στην τρίηρης 'Ολυμπιάς'

Με αφορμή τις Ημέρες Θάλασσας, το αντίγραφο - σε φυσικό μέγεθος- αρχαίας τρίηρους 'Ολυμπιάς' βρίσκεται ελλιμενισμένο στη Μαρίνα Ζέας, και είναι επισκέψιμο για το κοινό. 

Το ξύλο είναι ένα υλικό το οποίο δεν διατηρείται στο χρόνο. Για το λόγο αυτό είναι σπάνια τα ξύλινα αρχαιολογικά κατάλοιπα (π.χ. αρχαία ξύλινη γέφυρα Αμφίπολης, αρχαία πόρτα από τις Κεχρεές στο αρχαιολ. Μουσείο Ίσθμιας).  

Η τρίηρης 'Ολυμπιάς' κατασκευάστηκε τη δεκαετία του '80 με πρωτοβουλία του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτές τις μέρες είναι προσβάσιμη για το κοινό, δωρεάν. Μπορείς να περπατήσεις πάνω στο κατάστρωμα, να αισθανθείς το κούνημα από τα κύματα, να δεις τις θέσεις των κοπηλατών και να φανταστείς τη ζωή τους πάνω στο πλοίο.

Στο Athens Digital Arts Festival

Στην οδό Μητροπόλεως 23, Αθήνα
Είσοδος δωρεάν

Σε ένα 5όροφο κτίριο στο κέντρο της Αθήνας, φιλοξενείται το φετινό Athens Digital Arts Festival.

Ο κάθε όροφος διαμορφώνεται σε επιμέρους δωμάτια, και κάθε δωμάτιο φιλοξενεί 1-2 έργα. Σε κάθε δωμάτιο υπάρχει κάποιος να παρουσιάσει το έκθεμα και να σε καθοδηγήσει στη χρήση του. 

Τα έργα συνδιάζουν με ευρηματικό τρόπο τον ήχο, την κίνηση και την εικόνα, παίζοντας με τη μετατροπή του ενός στο άλλο, εξερευνώντας τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της ανθρώπινης αντίληψης και των αισθήσεων.

Κάποια από τα έργα είναι διαδραστικά, και ο επισκέπτης μπορεί να συμμετέχει σε αυτά. Το στοιχείο του παιχνιδιού και του πειραματισμού είναι διάχυτο. Η τεχνολογία εντυπωσιάζει με τις δυνατότητες που δίνει και με το χαρακτηριστικό της να απευθύνεται σε πολλές ανθρώπινες αισθήσεις ταυτόχρονα. 

Στην έκθεση αρχιτεκτονικής “Piece by Piece” από το Renzo Piano Building Workshop

Στο ΚΠΙΣΝ
Είσοδος ελεύθερη

Η πρώτη μου επίσκεψη στο ΚΠΙΣΝ έγινε βράδυ, και παρότι δεν είχα πολύ χρόνο για να περπατήσω, εντούτοις εντυπωσιάστηκα από το χώρο. Μία έκθεση που παρουσιάζει τις δημιουργίες ανά τον κόσμο του αρχιτεκτονικού γραφείου που σχεδίασε το ΚΠΙΣΝ ήταν η κατάλληλη αφορμή για να το ξαναεπισκεφτώ.

Αυτό που μού άρεσε στο ΚΠΙΣΝ είναι η 'αναλαφρότητα' του. Τα κτίρια δεν σε πνίγουν με τον όγκο τους, ούτε προσπαθούν να κάνουν την παρουσία τους αισθητή, όπως στη μοντερνιστική αρχιτεκτονική. Μα ούτε και εξαντλούνε τις δυνατότες πρωτότυπου πειραματισμού, όπως στη μεταμοντέρνα αρχιτεκτονική. 

Σε μία πόλη που βασανίζεται από την έλλειψη πρασίνου και την πυκνή δόμηση, το ΚΠΙΣΝ δίνει πολύ χώρο στο πράσινο και στο στοιχείο του νερού. Τα κτίρια έχουνε διαφανείς, γυάλινες επιφάνειες για προσόψεις και έτσι βρίσκονται σε άμεση επικοινωνία με τον εξωτερικό χώρο. Η στέγη της Εθνικής Βιβλιοθήκης σηκώνεται σταδιακά από το έδαφος, και είναι δεντροφυτεμένη, μία πρωτότυπη ιδέα για τη μείωση του όγκου του κτιρίου και τη δημιουργία πράσινου χώρου για περίπατο. Το στέγαστρο στην οροφή, στο 'Φάρο', έχει θέα στην Ακρόπολη και τη θάλασσα και νομίζεις ότι θα ανοίξει τα φτερά του και θα πετάξει. 

Η έκθεση αρχιτεκτονικής “Piece by Piece” από το Renzo Piano Building Workshop, που φιλοξενείται στο Φάρο, αποτελείται από μακέτες άλλων έργων του ίδιου αρχιτεκτονικού γραφείου ανά τον κόσμο. Τα έργα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα χρήσεων, εντούτοις σε όλα διαπιστώνεις το ίδιο στοιχείο της 'ελαφρότητας'. Οι γυάλινες επιφάνειες, οι οργανικές μορφές, η αφαιρετικότητα και το πράσινο αποτελούν κοινά στοιχεία. 

Νομίζω ότι η ομορφιά έχει πάψει να αποτελεί ζητούμενο στη σύγχρονη εποχή, στην τέχνη γενικά και στην αρχιτεκτονική κατ' επέκταση - δυστυχώς! Επίσης, δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι πολύ μεγάλα κτίρια να είναι όμορφα. Τα κτίρια που είδα στην έκθεση μπορεί να μη είναι σύμβολα ομορφιάς, μα τουλάχιστον δεν είναι άσχημα! Και αν κρίνω από το ΚΠΙΣΝ είναι λειτουργικά, καλαίσθητα και με οικολογική συνείδηση.

Ο John Coltrane στο Κέντρο Πολιτισμού Στ. Νιάρχος

Βρέθηκα στο ΚΠΙΣΝ για πρώτη φορά με αφορμή μία συναυλία jazz, και εντυπωσιάστηκα, τόσο από τη συναυλία όσο και από το χώρο.

Η συναυλία αφορούσε σε ένα από τους γνωστότερους δίσκους ενός από τους γνωστότερους μουσικούς της jazz, A Love Supreme του John Coltrane (1964). Ίσα που πρόλαβα μία από τις τελευταίες θέσεις, σύντομα ο χώρος γέμισε ασφυκτικά. 

St. John Coltrane (Wikipedia)

Ήταν μία από τις λίγες φορές που μπορείς να ακούσεις κλασική jazz ζωντανά, είναι πλέον μόδα τα κλασσικά κομμάτια, της jazz και όχι μόνο, να παρουσιάζονται πειραγμένα, και συνήθως κατεστραμμένα. Δεν είμαι κατά της επαναπροσέγγισης κλασικών κομματιών, αρκεί αυτή να έχει κάτι να δώσει και να σέβεται το ύφος του πρώτου δημιουργού. Να μην γίνεται απλά γιατί κάτι πρέπει να γίνει. Έχω την εντύπωση ότι αυτή η επαναπροσέγγιση  σήμερα γίνεται λόγω της φτώχειας της σημερινής μουσικής, και της ανάγκης της αγοράς για εξέλιξη και δημιουργία κάτι νέου, κάτι σαν μία μη δημιουργική ανακύκλωση και ένας κανιβαλισμός της κουλτούρας. 

Διαβάζοντας για τη ζωή του σπουδαίου αυτού μουσικού, μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η πνευματική/ θρησκευτική διάσταση του εαυτού του και οι αναζητήσεις του. Το πιο περίεργο είναι ότι μετά το θάνατο του αγιοποιήθηκε από την Αφρικανική Ορθόδοξη Εκκλησία του San Francisco' η μουσική του αποτελεί μέρος της λειτουργίας της εκκλησίας. Πολύ προχωρημένη εκκλησία!  

Στο Μουσείο Ηρακλειδών

Πλεύσις: Ναυπηγική και Ναυσιπλοϊα των Ελλήνων από την Αρχαιότητα ως τους Νεότερους Χρόνους (ιστότοπος εδώ: http://tinyurl.com/lu9rcln)

Μία πολύ καλή έκθεση, που παρουσιάζει τα μοντέλα πλοίων του ελλαδικού χώρου από την Προϊστορία ως το τέλος της κατασκευής ξύλινων πλοίων, στα μέσα του 20ου αιώνα. Πέρα από τα ίδια τα ξύλινα μοντέλα, πληροφορείσαι για τον τρόπο κατασκευής των πλοίων, το ρόλο τους και το πώς εξελίχθηκαν.

Εξαιρετικά τα μοντέλα, πόσο μάλλον όταν αναλογιστεί κανείς ότι όλα αυτά είναι δουλειά ενός ανθρώπου, του Δ. Μάρα (https://greekshipmodels.com)

Το κείμενο που συνοδεύει τα μοντέλα είναι κατατοπιστικό, όπως και η προβολή των σχετικών videos. Ο κατάλογος της έκθεσης επίσης περιεκτικός  και φθηνός! 

Το μόνο αρνητικό είναι ένα κενό που κάνει η έκθεση για την περίοδο της Τουρκοκρατίας, κυρίως τους πρώτους αιώνες. Ίσως γιατί δεν ήταν ανεπτυγμένη η ναυσιπλοϊα την περίοδο εκείνη; 
Επίσης απουσιάζουν οι αναφορές σε άλλες δυνάμεις που ήταν παρούσες την ίδια περίοδο. Δεν ξέρω αν οι Οθωμανοί είχαν ναυτική παρουσία, ωστόσο οι Βενετοί σίγουρα είχαν. 

Αυτά όμως δεν μειώνουν στο ελάχιστο τη δουλειά του δημιουργού των μοντέλων αυτών. Πρόκειται για ένα έργο ζωής.

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Στην έκθεση "Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν"
Ιστότοπος έκθεσης: http://tinyurl.com/lnqp4zq





Η περιοδική έκθεση με τον ομώνυμο τίτλο φιλοξενείται στο ισόγειο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Φιλοξενεί ευρήματα από τις συλλογές του Μουσείου, το Εθνικό Αρχ. Μουσείο και κάποια αρχ. μουσεία των Κυκλάδων.

Η έκθεση είναι μικρή και κατά κύριο λόγο επιβεβαιώνει το πόσα λίγα ξέρουμε για τις προϊστορικές κοινωνίες των Κυκλάδων. 

Μα και αν αυτά που ξέρουμε είναι λίγα, η έκθεση αποτυγχάνει να μας πληροφορήσει και για αυτά τα λίγα. 

Απουσιάζουν παντελλώς οι αναφορές στις τοιχογραφίες της Θήρας, όπως και η περιγραφή των προϊστορικών οικισμών και σπιτιών, όπως τα ευρήματα της Θήρας, τουλάχιστον, θα μπορούσαν να μας πληροφορήσουν για αυτά. Υπάρχουν δύο μικροσκοπικές κατόψεις οικισμών, που όμως είναι αρκετά φτωχές.

Θα έλεγα ότι τα όσα περιγράφει η έκθεση δεν είναι αρκετά για να δικαιολογήσουν μία έκθεση. Μία επίσκεψη στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου αρκεί για να σε πληροφορήσει για τα όσα θα δεις στην έκθεση, και για πολύ περισσότερα.

Αυτό και έκανα και εγώ! Έχοντας πληρώσει 7 ευρώ για να επισκεπτώ την προσωρινή έκθεση, και ξεκούραστος καθώς ήμουν από τη μικρή διάρκεια της, επισκέφτηκα τη μόνιμη συλλογή.

Πάνε πολλά χρόνια από τότε που την είχα επισκεφτεί για πρώτη και τελευταία φορά. Ο λιτός πλούτος των Κυκλάδων εντυπωσιάζει και σήμερα ακόμα. Και αν τα κυκλαδίτικα ειδώλεια θεωρούνταν βάρβαρα και άτεχνα ως ότου τα 'ανακάλυψαν' οι Μοντερνιστές καλλιτέχνες στις αρχές του 20ου αιώ., η απλότητα μα και δύναμη των γραμμών τους δεν έχει εφάμιλλο στην τέχνη, νομίζω. Ίσως η Ιαπωνική τέχνη να χαρακτηρίζεται από αυτή την αφαιρετικότητα.

Μα και η συλλογή των μετέπειτα αρχαίων πολιτισμών του ελλαδικού χώρου, είναι πλούσια. 

Robert McCabe. Αναμνήσεις & Μνημεία του Αιγαίου.
Ιστότοπος έκθεσης: http://tinyurl.com/mjc6dw7

Στο ισόγειο του Μουσείου, φιλοξενείται η έκθεση φωτογραφιών του Αμερικάνου R. McCabe. Οι φωτογραφίες αυτές γνώριμων τόπων, αποθανατίζουν το Αιγαίο στα μέσα του 20ου αιώ., πριν ο μαζικός τουρισμός το αλλάξει όσο το Αιγαίο δεν είχε αλλάξει όλες τις προηγούμενες χιλιετίες μαζί. 

Αυτό όμως που μου προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το ίδιο το κτίριο που φιλοξενεί την έκθεση. Το Μέγαρο Σταθάτου 'βλέπει' στη Λ. Β. Σοφίας και εντυπωσιάζει με τη μεγαλοπρέπεια της εσωτερικής διακόσμησης. Έργο του Βαυαρού αρχιτέκτονα E. Ziller και ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά δείγματα του νεοκλασσικισμού στην Αθήνα, άρχισε να κτίζεται το 1895 ως κατοικία της μεγαλοαστικής οικογενείας Σταθάτου.

Κοσμοσυρροή στην Έκθεση «Ερμιτάζ: Πύλη στην Ιστορία» στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο

A. Rodin, Έρωτας και Ψυχή, 1905

Είχα πρωτοεπισκεφτεί το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών (http://www.byzantinemuseum.gr/el/) χρόνια πριν, όταν είχα πρωτοέλθει από την Αγγλία. Θυμάμαι ότι η μόνιμη έκθεση ήταν αρκετά μεγάλη, και χρειάστηκα δύο επισκέψεις για να τη δώ όλη.

Σκέφτηκα λοιπόν να ξαναεπισκεφτώ το Μουσείο σήμερα, μα δεν περίμενα ότι θα συναντούσα τόσο πολύ κόσμο. 

Οι επισκέπτες είχαν έλθει κυρίως για την προσωρινή έκθεση «Ερμιτάζ: Πύλη στην Ιστορία» (http://tinyurl.com/h4a5o6l), που οργανώνεται στο πλαίσιο των δράσεων «2016: Έτος Ρωσίας στην Ελλάδα / Ελλάδας στη Ρωσία» (http://www.elru2016.gr)

Το εισιτήριο ήταν κοινό για την μόνιμη και την προσωρινή έκθεση (4,00 ευρώ), -κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται- και αυτό ήταν ευχάριστο. Αυτό που δεν ήταν ευχάριστο ήταν ότι μεγάλο μέρος της μόνιμης έκθεσης είναι κλειστό για το κοινό τη χειμερινή περίοδο, λόγω έλλειψης προσωπικού...

Τα ευρήματα προέρχονται από τη συλλογή του Μουσείου

Κύκλος του Caravaggio, Βάκχος, περ. 1610

Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη, που με τα χίλια δωμάτια και τα 3.500.000 εκθέματα, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα Μουσεία Ευρωπαϊκής Τέχνης παγκοσμίως.

Έχει ενδιαφέρον να διαβάσεις την ιστοριά του Μουσείου, που ξεκινά από τον Μεγάλο Πέτρο και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Τα εκθέματα με τη συλλογή χρυσού από τους αρχαίους τύμβους της Σιβηρίας εντυπωσιάζουν. Ενδιαφέροντα είναι και τα ευρύματα από τις Σκυθικές περιοχές, που λόγω της επαφής τους με τις ελληνικές αποικίες της Κριμαίας δείχνουν έντονες ελληνικές επιρροές.

Πέρα από τα εκκλησιαστικά είδη, που δεν θα μπορούσαν να λείπουν, το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνουν πίνακες Ευρωπαίων δημιουργών των τελευταίων 5 αιώνων. Υπάρχει και κάποια γλυπτική, με ένα εντυπωσιακό, μικρών διαστάσεων, σύμπλεγμα εραστών του Rodin. 

Η διαρρύθμιση της έκθεσης προσαρμόζεται στις ιδιομορφές του κτιριακού συγκροτήματος του Μουσείου, και αυτό το κάνει λίγο κουραστικό, αλλά ας μην παραπονιόμαστε. 
Μετά από την επίσκεψη στον άνω όροφο του κεντρικού κτιρίου, βγαίνεις στην αυλή και περνάς στο πλευρικό κτίριο, κατεβαίνεις αρκετές σκάλες ώσπου να φτάσεις στο χώρο έκθεσης της Ευρωπαϊκής ζωγραφικής. Δεν υπάρχει σήμανση που να σε καθοδηγεί, ούτε έντυπος συνοδευτικός οδηγός, και πας ρωτώντας. 

-------------------------------------------------------------------------------------

3D Printing 

Μία έκθεση από το μέλλον… τώρα

Στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

Μία έκθεση με προϊόντα τρισδιάστατης εκτύπωσης.
Τα εκθέματα αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών, από το design μέχρι την οικοδομική και την ιατρική.
Πολύ ενδιαφέρον είναι ο διαδραστικός πίνακας γραφής και ο πάγκος με τους εκτυπωτές, όπου μπορούσες να δεις τη διαδικασία εν εξελίξει. 

-------------------------------------------------------------------------------------

Η δικτατορία των Συνταγματαρχών, 1967-1974 

Στο Ίδρυμα της Βουλής

Με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την πτώση της Δικτατορίας, οργανώνεται στο Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων έκθεση με θέμα την επταετία της Δικτατορίας.

Στο σχετικά μικρό εκθεσιακό χώρο συμπυκνώνεται η πολιτική πορεία της Ελλάδας στα χρόνια αυτά. Μέσα από φωτογραφικό υλικό, αρχειακά έντυπα, βίντεο και τον τύπο της εποχής ο επισκέπτης διαμορφώνει μία εικόνα για τις ενέργειες της χούντας και τον αντιδικτατορικό αγώνα στο εσωτερικό και το εξωτερικό.