Λέξεις: Πυρ - παπαρούνα

Περπατώντας εχθές στο δάσος συνάντησα λευκές παπαρούνες. 

Είχα υπόψιν μου τις κόκκινες παπαρούνες, δεν ήξερα ότι υπάρχουν και λευκές.

Το περίεργο όνομα της παπαρούνας μου κίνησε την περιέργια. Πρέπει να είναι ξένη λέξη, σκέφτηκα.

Και όντως, προέρχεται από τα λατινικά. Η έκπληξη όμως είναι ότι υπάρχει συγγένεια με τα ελληνικά με μία φαινομενικά άσχετη λέξη, το πυρ.

Και οι δύο λέξεις φαίνεται να έχουν την ίδια πανάρχαια ρίζα - "péh₂wr" που σημαίνει φωτιά.  Έτσι εξηγείται ίσως το ότι οι Λατίνοι τις έδωσαν αυτό το όνομα - είναι κόκκινη, όπως η φωτιά.

Από τα λατινικά η λέξη ταξίδεψε όχι μόνο στα ελληνικά μα και σε πολλές λατινογενείς γλώσσες μα και στα αραβικά. 

Η διαδρομή των δύο λέξεων:

Παπαρούνα < μεσαιωνική ελληνική παπαρούνα < παπαρίνα <  ιταλική paparina < λατινική papaver (παπαρούνα) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή péh₂wr (φωτιά)

Πυρ < αρχαία ελληνική πῦρ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *péh₂wr

Πηγή: Wiktionary I, II